Internetowe Archiwum KPN - strona glowna
najwazniejsze dokumenty kpn z l. 1979-1993
teksty polityczne Leszka Moczulskiego z l. 1973-2004
inne dokumenty
Historia KPN
procesy polityczne kierownictwa kpn
encyklopedia kpn
czytelnia prasy kpn
wspomnienia dzialaczy  kpn
najwazniejsze publikacje nt. kpn
historia marszow szlakiem I Kompanii Kadrowej w l. 1981-1990
forum bylych dzialaczy kpn
kontakt z administratorem

Historia KPN

Obszar VIII - Bydgoszcz, Toruń

Transformacja ustrojowa

 

Za namową Marii Mansfeld (uczestniczki pierwszej powojennej "kadrówki" w 1981) w Marszach brał udział Jacek Lewandowski z Torunia, a potem kolejne osoby, które pod koniec lat 80. stanowiły trzon KPN w Toruniu: Ludmiła Fastowicz, Jerzy Kowalski, Dariusz Wójtowicz, Mirosław Kaczyński, Mariola Wegner, Elżbieta Michalak, Anna Olpeter i Beata Segenbusch.

Lewandowski poznał na "kadrówce" w 1987 Jerzego Dobrowolskiego z krakowskiej KPN i wspólnie wydrukowali ulotki sygnowane "KPN-Toruń", które rozrzucili w Toruniu 31 sierpnia 1987.

17 września 1987 z inicjatywy Jacka Lewandowskiego akces do KPN zgłosili studenci uczestniczący w "kadrówkach" (w 1988 przyjęli oni nazwę Organizacji Studenckiej KPN) oraz grupa młodzieży szkolnej (która w 1987 przyjęła nazwę Struktur Młodzieżowych KPN). 24 października 1987 doszło w Toruniu do spotkania tych osób z Leszkiem Moczulskim, w wyniku czego odbudowano okręg KPN w Toruniu. Na jego czele stanął Jacek Lewandowski.

11 listopada 1987 KPN (Jacek Lewandowski i Jerzy Dobrowolski) zorganizowała - po mszy za ojczyznę w kościele Wniebowzięcia NMP - wiec na Starym Rynku w Toruniu. Udział wzięło ok. 80 osób. Michalak ogłosiła powstanie okręgu pomorskiego KPN.

Wkrótce komórki KPN w Toruniu, w Chełmie i w Grudziądzu połączyły się. Do okręgu toruńskiego KPN przystąpiła także grupa młodzieżowa istniejąca już wcześniej w Bydgoszczy.

Z inicjatywy toruńskiej KPN powstała także komórka KPN w Gdańsku (Zbigniew Justa, Daniel Kloskowski, Piotr Czarnecki).

Latem 1988 utworzona Obszar VIII KPN, którego szefem został początkowo Jacek Lewandowski a od listopada 1988 - Mariola Wegner. W ramach tego obszaru działało 6 okręgów: toruński (Marek Reszka), bydgoski (Adam Segenbusch), chełmski (Elżbieta Michalak), grudziądzki (Andrzej Kurkiewicz) oraz gdański i stargardzki. Liczebność tego Obszaru w 1989 szacuje się na ok. 100 osób. Konfederaci z tego obszaru wydawali następujące pisma: "Posłaniec", "Victoria" i "Zgrzyt" (w Toruniu) oraz "Bez cenzury" (Bydgoszcz).

Obszar VIII KPN był niezwykle aktywny pod koniec lat 80.

3 maja 1988 po uroczystej mszy w kościele Chrystusa Króla w Toruniu odbył sie wiec (ok. 300 osób). Przemawiał przedstawiciel "S" oraz KPN (Jacek Lewandowski). Rozwinięto kilka transparentów KPN.

4 sierpnia 1988 grupa kilkunastu konfederatów z Torunia, Bydgoszczy i Gdańska z plecakami wypełnionymi bibułą, udając się pociągiem do Krakowa na "kadrówkę", rozrzuciła kilkaset ulotek na kolejnych stacjach (poczynając od Aleksandrowa Kujawskiego). W Piotrkowie Trybunalskim do pociągu wsiedli funkcjonariusze SB w cywilu, którzy następnie zatrzymali pociąg w szczerym polu. Otoczyli go funkcjonariusze SB, MO i SOK. Zatrzymano kilka osób, które przewieziono na przesłuchania do Piotrkowa. Część zatrzymanych spałowano i ukarano grzywnami przed kolegium.

11 listopada 1988 toruńska KPN wspólnie z Niezależnym Ruchem Społecznym Ziemia Chełmińska zorganizowała wiec po mszy świętej w kościele Wniebowzięcia NMP w Toruniu (czemu przeciwna była toruńska "S"). Udział wzięło ok. 800 osób. Przemawiała Mariola Wegner z KPN oraz przedstawiciel NRS.

Kolejny wiec KPN w Toruniu miał miejsce 15 stycznia 1989. Znowu przemawiała Wegner.

Wspólną manifestacja całego obszaru w Gdańsku 29 stycznia 1989 rozpędziło brutalnie ZOMO.

Także 6 kwietnia 1989 wiec toruńskiej KPN pod hasłem "Żądamy wolnych wyborów" brutalnie rozpędziła milicja (wjeżdżano rozpędzonymi nyskami w tłum, zatrzymano 4 osoby).

W wyborach kontraktowych KPN chciała wystawić w tym obszarze dwóch kandydatów: Krzysztofa Króla (w Grudziądzu) oraz Mariolę Wegner w Toruniu. Wskutek szykan ze strony SB Wegner nie zdołała zebrać wymaganej liczby podpisów. Natomiast Królowi to się udało, choć nie zdobył później mandatu.

Sytuacja uległa zmianie w roku 1991. W wyborach do Sejmu Obszar VIII KPN zdobył dwa mandaty: z Torunia - Elżbieta Michalak a z Bydgoszczy - Adam Segenbusch.

 

 

Materiały są dostępne na licencji CC BY 3.0 PL

Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści

pod warunkiem wskazania autorów praw do tekstu.