Internetowe Archiwum KPN - strona glowna
najwazniejsze dokumenty kpn z l. 1979-1993
teksty polityczne Leszka Moczulskiego
inne dokumenty

procesy polityczne kierownictwa kpn
encyklopedia kpn
czytelnia prasy kpn
wspomnienia dzialaczy  kpn
najwazniejsze publikacje nt. kpn
historia marszow szlakiem I Kompanii Kadrowej w l. 1981-1990
forum bylych dzialaczy kpn
kontakt z administratorem

Od drugiej połowy 1982 trwały wysiłki mające na celu odbudowę struktur KPN na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Z jednej strony podejmowali je starzy działacze po zwolnieniu z obozów internowania (Teresa Baranowska w porozumieniu z Krzysztofem Gąsiorowskim z Krakowa oraz Roman Kściuczek, Włodzimierz Kaczanow i skupiona wokół nich grupa działaczy KPN internowanych w Zabrzu-Zaborzu), z drugiej - przywódcy MRO, po zwolnieniu z aresztu w listopadzie 1982 (przede wszystkim Adam Słomka i Sławomir Skrzypek). Obaj b. liderzy MRO mieli bezpośrednie kontakty z Warszawą: z Marią Moczulską (która w okresie uwięzienia kierownictwa KPN odgrywała kluczową, acz nieformalną rolę) i z Krzysztofem Królem (który był jednym z trzech członków konspiracyjnej Rady Politycznej KPN). Duże znaczenie w odbudowie struktur KPN miała wizyta na Górnym Śląsku Leszka Moczulskiego (zwolnionego z więzienia latem 1984), który odbył co najmniej dwa otwarte spotkania (w Gliwicach i w Zabrzu). Skrzypek miał ponadto dobre kontakty z krakowską KPN poprzez brata Mirosława Markiewicza - Przemysława, który studiował na UJ i należał do krakowskiej KPN. 

W grudniu 1984 na II Kongresie KPN Górny Ślask reprezentował Słomka, zaś Skrzypek był nieobecny. Przerwało to (na krótki czas) okres dwuwładzy na Górnym Śląsku. Słomka już jako formalny szef Obszaru V wszedł do Rady Politycznej. 

Równocześnie w KPN doszło do rozłamu. Wraz z Szeremietiewem, Stańskim i Jandziszakiem z KPN odeszła grupa starych działaczy na Górnym Śląsku, m.in.: Teresa Baranowska, Józef Zajkowski, Marek Gabryś. W styczniu 1985 utworzyli oni Polską Partię Niepodległościową (PPN). Do PPN przeszło także część działaczy dawnego MRO (np. Mirosław Markiewicz). Poza epizodycznym wydawanie pisemka "Powstaniec Śląski" i utrzymywaniem łączności organizacyjnej w nadziei na rozszerzenie działalności w przyszłości (do czego nigdy nie doszło) środowisko to nie przejawiało większej aktywności. W rezultacie grupa działaczy PPN z Mirosławem Markiewiczem w l. 1986-1987 wydawała w Katowicach pismo... KPN "Niepodległość".

Śląska KPN pod przewodnictwem Słomki uzyskała silne oparcie w środowisku studentów UŚ, na którym podjęli studia b. działacze MRO. Gdy na przełomie lat 1986 i 1987 NZS odtworzył się na UŚ, KPN miała w nim silne wpływy (Krzysztof Błażejczyk, Adam Jawor, Paweł Konecki, Krzysztof Laga, Anita Gargas, Mariusz Cysewski). 

Robotnicza część śląskiej KPN obejmowała głównie pojedyncze osoby w poszczególnych kopalniach. Wyjątek stanowiła grupa Andrzejczaka w kopalniach jastrzębskich oraz grupa Aleksandry Ryłko w Bytomiu. 

Pozycję Słomki, jaki lidera KPN, umocniła jego postawa w II procesie KPN - w marcu 1985 został on - wraz z innymi członkami Rady Politycznej - aresztowany w Warszawie a w 1986 skazany na karę 2,5 roku pozbawienia wolności. Więzienie opuścił latem 1986 na mocy amnestii. 

W okresie 1985-1986, w związku z pobytem Słomki w więzieniu, funkcję Szefa Obszaru V pełnił (z nadania pozostającego na wolności członka Rady Politycznej Zygmunta Łenyka, który przejął funkcję kierownika CKAB) Sławomir Skrzypek (chociaż formalnymi zastępcami Słomki byli Cysewski i Konecki). Na Górnym Śląsku wrócił więc okres dwuwładzy. 

Głównymi formami działalności KPN w tym okresie było wydawanie i kolportowanie prasy podziemnej. Od jesieni 1985 zaczęło się ukazywać pismo Obszaru V "Wolny Czyn". 

***

Na Opolszczyźnie od 1982 do 1989 działacze KPN nie występowali pod szyldem organizacyjnym. Niektórzy z nich prowadzili jednak pewną działalność opozycyjną. Należeli do nich: Tadeusz Żyliński (manifestowanie postawy opozycyjnej), Kazimierz Klucznik (współpraca z podziemną "S"), Wiesław Ukleja i Lesław Poeckh (niezależna działalność wydawnicza).

Materiały są dostępne na licencji CC BY 3.0 PL

Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści

pod warunkiem wskazania autorów praw do tekstu.