Internetowe Archiwum KPN - strona glowna
najwazniejsze dokumenty kpn z l. 1979-1993
teksty polityczne Leszka Moczulskiego z l. 1973-2004
inne dokumenty
Historia KPN
procesy polityczne kierownictwa kpn
encyklopedia kpn
czytelnia prasy kpn
wspomnienia dzialaczy  kpn
najwazniejsze publikacje nt. kpn
historia marszow szlakiem I Kompanii Kadrowej w l. 1981-1990
forum bylych dzialaczy kpn
kontakt z administratorem

Historia KPN

Obszar I (Warszawa, Siedlce, Płock, Radom)

Przed Sierpniem

Pod Aktem Założycielskim Konfederacji Polski Niepodległej figurowały nazwiska 11 osób z Warszawy (Wanda Chylicka, Zbigniew Drozdowski, Bernard Koleśnik, Stefan Kurowski - podpisany jako "Krzysztof Ostaniec", Leszek Moczulski, Marek Porębski, Matylda Sobieska, Tadeusz Stachnik z Otwocka-Świdra, Tadeusz Stański, Andrzej Szomański - podpisany jako "Zdzisław Kutnowski" i Apolinary Wilk) oraz nazwiska 3 osób z Siedlec, należące do Siedlecko-Podlaskiej Grupy Ludowo-Narodowej (Zygmunt Goławski - podpisany jako "Zygmunt Marowski", Ryszard Piekart - podpisany jako "Ryszard Kossowski" i Roman Kraszewski). Mazowsze było więc najliczniej reprezentowanym regionem w grupie członków-założycieli. Jak się zdaje z tego grona aktywną działalność polityczną w Konfederacji prowadziła zdecydowana mniejszość osób (na pewno: Moczulski, Stański i Szomański z Warszawy, Goławski i Piekart z Siedlec oraz Stefan Kurowski - gdy idzie o działalność analityczną i publicystyczną), pozostali zaś byli albo tajnymi współpracownikami SB, zwerbowanymi przed 1 września 1979 i - jak można przypuszczać - nasłanymi do inwigilowania i paraliżowania działalności KPN (Koleśnik, Stachnik, Wilk) albo osobami, które nie podjęły lub też szybko zrezygnowały z prowadzenia aktywnej działalności w ramach KPN. Osoby należące do drugiej i trzeciej kategorii dość szybko się wykruszyły a ich miejsce zajęli inni. 

 

21 października 1979 Rada Polityczna podzieliła terytorium kraju na cztery obszary. Obszar I Centralny z siedzibą w Warszawie obejmował początkowo nie tylko województwa mazowieckie (warszawskie i siedleckie), ale także białostockie, lubelskie, łódzkie (?), płockie i radomskie. W ciągu kolejnych lat tereny spoza Mazowsza wyodrębniły się w osobne obszary i granice obszaru I skurczyła się do Warszawy i Siedlec. Pierwszym szefem obszaru I został Tadeusz Stański zaś szefem okręgu warszawskiego - Henryk Szostakowski. Na czele struktur młodzieżowych warszawskiej KPN (obejmujących kilka grup) stał Stanisław Krajski.

 

Od wiosny 1980 z warszawską KPN związał się Stefan Melak, który był współzałożycielem Kręgu Pamięci Narodowej oraz Komitetu Katyńskiego. Oprócz Stefana Melaka z KPN współpracowali także jego bracia: Arkadiusz i Andrzej. Współzałożycielem Kręgu Pamięci Narodowej był ks. Wacław Karłowicz, z którym Moczulski współpracował już wiele lat wcześniej.

 

Z warszawską KPN współpracowało także niejawnie wielu b. akowców (m.in. "Lolek" Perłowski i Zbigniew Kędzierski).

 

W Siedlcach aktywną działalność polityczną prowadził Zygmunt Goławski oraz jego trzej synowie (Andrzej, Krzysztof oraz Zygmunt junior) a także Jan Mizikowski (późniejszy przewodniczący KPN w Siedlcach i Białej Podlaskiej).

 

Mimo inwigilacji SB warszawska KPN miała dobrze rozbudowaną poligrafię - wydawano dwa pisma centralne KPN: "Drogę" oraz "Gazetę Polską" oraz książki i broszury (jako Wydawnictwo Polskie). 

 

Warszawa stanowiła także zaplecze intelektualne nowej partii. Najważniejszymi autorami tekstów byli: Moczulski, Stański, Szeremietiew (z Leszna, ale faktycznie mieszkający w Warszawie), Kurowski oraz Jerzy Łojek.

 

Ponadto warszawska KPN współorganizowała obchody rocznic historycznych (przede wszystkim: 11 listopada 1979 oraz 1 sierpnia 1980) mimo, że SB prewencyjnie zatrzymywała jej liderów na 48 godzin. Obchody 11 listopada 1979 zorganizowane przez KPN, KSS "KOR" i ROPCiO zebrały kilkutysięczny tłum, który przemaszerował od Katedry do Grobu Nieznanego Żołnierza. W imieniu KPN przemawiała Nina Milewska. 

 

Przed wyborami do Sejmu w marcu 1980 warszawska KPN usiłowała bezskutecznie zarejestrować 2 własnych kandydatów (Moczulskiego i Stańskiego). 26 lutego oraz 3 i 5 marca SB uniemożliwiła Moczulskiemu przeprowadzenie w swoim mieszkaniu konferencji prasowych. 

 

13 kwietnia 1980 warszawska KPN oraz Komitet Katyński zorganizowały wspólnie zgromadzenie publiczne na Cmentarzu Powązkowskim dla upamiętnia Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Z kolei 27 kwietnia 1980 przedstawiciele KPN uczestniczyli we mszy św. w katedrze warszawskiej za dusze zamordowanych w Katyniu polskich oficerów.

Materiały są dostępne na licencji CC BY 3.0 PL

Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści

pod warunkiem wskazania autorów praw do tekstu.