Strona główna
Dokumenty KPN
Leszek Moczulski
Inne dokumenty
Historia KPN
Procesy polityczne
Encyklopedia KPN
Czytelnia Bibuły
Wspomnienia
Opracowania
Kadrówki
Forum
Kontakt

Encyklopedia KPN

Działalność KPN zagranicą

Organizacje i środowiska

 

Ruch Społeczno-Polityczny "Pomost" (USA) [1979-1989] 

utworzony został przez młode pokolenie polskiej emigracji w 1979 w USA (początkowo jako grupa "Pomost", a od 1981 - jako Ruch Społeczno-Polityczny "Pomost"). Jego celem było budowanie mostów między opozycją w kraju a emigracją polską. Założycielami "Pomostu" była grupa młodych ludzi, którzy w większości poznali się podczas studiów na uniwersytecie stanu Illinois (Krzysztof Rac, Marian Sromek oraz Roman Koperski). Dołączyli do nich m.in.: wybitny neurochirurg z Detroit dr Janusz Subczyński, tłumacz polskiej literatury na angielski prof. Jan Kryński z uniwersytetu Duke w Północnej Karolinie, pisarz Leopold Tyrmand, znany poeta i eseista Edward Dusza a także: Adam Kiernik, Dariusz Szczepanczyk, Henryk Ejchorszt, Andrzej Jarmakowski, Andrzej Muznerowski, prof. Zdzislaw Rurarz, Jerzy Majcherczyk, David Wilke, James Zmuda, Józef Wilas, Ryszard Jonak, Victor A. Zolcinski, Alina Dzierzgowska, Ryszard Kos, David Domzalski, Joanna Schetyna, Leszek Malkowski, Tadeusz Kaminski, Joseph Losiak, Ryszard Milewski, Yolanda Flanagan. Organizacja utworzyła swoje przedstawicielstwa w kilkudziesięciu amerykańskich miastach (główny ośrodek "Pomostu" działał w Chicago). Powstały także zagraniczne przedstawicielstwa "Pomostu". Ruch wydawał kwartalnik (od 1985 - miesięcznik) społeczno-polityczny pod tą samą nazwą. Zbudował także pierwszą w Ameryce sieć polskiego radia nadająca między innymi w Chicago, Detroit, Colorado, Phoenix. "Pomost" zorganizował także tournee Jacka Kaczmarskiego w USA i wydał jego płytę. Jednym z największych sukcesów Ruchu była akcja unieważnienia przez rząd USA układów jałtańskich (w 1985 Izba Reprezentantów i Senat USA uchwaliły rezolucje, które potępiały taką interpretację porozumień jałtańskich, wedle której Stany Zjednoczone zgodziły się na dominację sowiecką w Europie Środkowej - zob. też Memorandum Jałtańskie Rady Politycznej KPN z 1 stycznia 1985). Pomoc finansowa „Pomostu”, przekazywana bezpośrednio lub za pośrednictwem paryskiej „Kultury”, była przeznaczona głównie na pomoc dla strajkujących i ich rodzin, ugrupowań niepodległościowych (KPN, Polskie Porozumienie Niepodległościowe, Samostanowienie Narodu, ROPCiO), pism podziemnych w Polsce („Biuletyn Dolnośląski”, „Bratniak”, „Robotnik”, „Puls”, „Głos”, „Opinia”, „Res Publica”), Ruchu Młodej Polski, KSS KOR, Komitetów Chłopskich, Uniwersytetu Ludowego w Zbroszy Dużej i Towarzystwa Kursów Naukowych, a później także dla NSZZ „Solidarność” i innych wolnych związków zawodowych. Pod koniec 1986 i w 1987 nastąpił głęboki kryzys w organizacji. Grupa działaczy skupionych wokół nowo przybyłego z Polski Andrzeja Czumy (Joanna Budzińska, Janusz Szymański, Krzysztof Jabłoński, Ewa Jastrzębska, Tomasz Zabłocki oraz Andrzej Stojałowski) wysunęła wobec kierownictwa Ruchu oskarżenia o nadużycia finansowe, co doprowadził do upadku "Pomostu" w 1989.  

 

 

Materiały są dostępne na licencji CC BY 3.0 PL
Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści

pod warunkiem wskazania autorów praw do tekstu.