E-Archiwum KPN

Historia KPN

Kierownictwo KPN

Przed Sierpniem

         Na przełomie lat 1978 i 1979 Moczulski powołał Kierownictwo Akcji Bieżącej (KAB, zwany później CKAB - Centralne Kierownictwo Akcji Bieżącej) w składzie: Maciej Pstrąg-Bieleński (sprawy organizacyjne i kolportaż), Romuald Szeremietiew (informacja i prasa), Tadeusz Stański (poligrafia) oraz Marek Lachowicz (łączność).
           Przystąpiono także do kompletowania Rady Politycznej. Płk Pluta-Czachowski (lider nurtu niepodległościowego w latach 1956-1978) już wtedy poważnie chorował i zmarł w sierpniu 1979. Zamiast niego w skład Rady Politycznej wszedł płk Józef Szostak (jako jej tajny członek). Szostak, w przeciwieństwie do Pluty był mniej aktywny i nie tyle nadzorował tworzenie KPN, ile firmował swoim nazwiskiem tę inicjatywę (co po rozłamie w Ruchu Obrony było wskazane, aby zapobiec nowym tendencjom dezintegracyjnym).
         Z datą 25 lutego 1979 ukazał się pierwszy numer nowego pisma "Gazeta Polska". W przeciwieństwie do "Drogi" pismo liczyło tylko 4 strony, zawierało krótkie teksty o charakterze informacyjnym i miało ukazywać się częściej.
         Autorem nieoficjalnego programu partii był Moczulski, który w czerwcowej "Drodze" opublikował "Rewolucję bez Rewolucji". Tekst przedstawiał pięcioetapową drogę do odzyskania niepodległości bez użycia przemocy, droga działań jawnych. Pierwszy etap polegał na formowaniu się niezależnych grup politycznych, które następnie miały utworzyć Polski System Polityczny - alternatywny wobec oficjalnego układ polityczny. Kolejnym etapem miał być etap dwuwładzy, w ramach którego obok oficjalnych organów państwa miały funkcjonować organy niezależne, na czele z Krajową Reprezentacją Polityczną, czyli quasi parlamentem. Miało to przypominać Polskie Państwo Podziemne, z tym, że funkcjonować jawnie i nie prowadzić walki zbrojnej z oficjalną władzą. Końcową fazą było przejęcie władzy w kraju Polski System Polityczny. Tekst nie precyzował w jaki sposób miało to nastąpić. "Są tu możliwe różne scenariusze wydarzeń". Końcowym momentem tego procesu miało być proklamowanie III Rzeczpospolitej, ogłoszenie tymczasowej konstytucji i przeprowadzenie demokratycznych, pięcioprzymiotnikowych wyborów do Sejmu. Dokument odwoływał się do tradycji nurtu niepodległościowego, wymieniając trzy nazwiska: Kościuszki, Piłsudskiego i Abrahama (jako jednego z przywódców nurtu po 1956). Wskazywał także, że obok stronnictw politycznych ważną rolę w ruchu oporu wobec władz odgrywać winny wolne związki zawodowe, niezależny ruch studencki, komitety samoobrony chłopskiej i ruch obrony praw człowieka i obywatela. W przypadku społecznej eksplozji (którą Moczulski uważał za bliską i nieuniknioną) należało rozpocząć powszechny strajk okupacyjny (co uniemożliwiało konfrontację siłową z milicją i wojskiem) oraz samoorganizować się.
          Program ten wywołał nieprzychylną reakcję w środowisku KOR-u (z najbardziej brutalną krytyką wystąpił Jan Walc, ogłaszając w "Biuletynie Informacyjnym KOR-u" tekst "Drogą podłości do niepodległości"), ale także spotkał się z krytyką ze strony współzałożyciela tajnego Polskiego Porozumienia Niepodległościowego (PPN) - Zdzisława Najdera ( "Gesty i praca"). Najder zarzucał, że jawność działania KPN ułatwia pracę organom ścigania, model organizacyjny KPN przypomina "bolszewickie a nie polskie tradycje konspiracji niepodległościowej", a ocena sytuacji wewnętrznej i międzynarodowej jest błędna, gdyż nic nie wskazuje na zmianę istniejącego układu sił.
          Latem 1979 utworzono grupy polityczne, które miały wejść w skład nowej partii, która - zamiast jednolitej struktury - miała mieć charakter konfederacji. Reprezentowały one następujące orientacje polityczne:
      * socjalistyczną (Ruch Porozumienia Polskich Socjalistów mający być zalążkiem odrodzonej PPS; utworzony został w Krakowie a w jego skład weszli: Krzysztof Bzdyl, Krzysztof Gąsiorowski, Stanisław Janik-Palczewski, Romana Kahl-Stachniewicz, Mieczysław Majdzik i Stanisław Tor),
      * chadecką (Związek Narodowy Katolików utworzony przez byłych działaczy PAX usuniętych ze Stowarzyszenia jesienią 1978: Romualda Szeremietiewa, Tadeusza Jandziszaka i Macieja Pstrąg-Bieleńskiego ) oraz
     * ludową (Siedlecko-Podlaska Grupa Ludowo-Narodowa, której twórcami byli: Zygmunt Goławski, Jan Mizikowski, Ryszard Piekart oraz Roman Kraszewski, Lubelska Grupa Ludowa oraz Dolnośląska Grupa Ludowa).
          Ponadto Leszek Moczulski proponował wejście w skład mającej powstać partii uczestnikom dwóch młodzieżowych grup opozycyjnych z Krakowa. Były to: Studencki Komitet Solidarności (SKS) oraz Akcja na rzecz Niepodległości (AN). Obie grupy współpracowały w Krakowie z uczestnikami Ruchu Obrony (którzy niemal w komplecie weszli w skład KPN). Uczestnicy AN przyjechali nawet na obóz w miejscowości Serock nad Zalewem Zegrzyńskim, który zorganizowano w dniach 4-15 lipca 1979, wyjechali jednak przed czasem. Nie zdecydowali się na udział w jawnej opozycyjnej partii politycznej o profilu niepodległościowym. Podobnie Wiesław Wysocki z PAX-u (kolega Stańskiego), który także był obecny na obozie. Nad Zalew przyjechali też przedstawiciele grupy gdańskiej, którzy miesiąc później (w sierpniu 1979) utworzyli Ruch Młodej Polski (RMP) o profilu zbliżonym do endeckiego (pod wpływem Wiesława Chrzanowskiego, który zaczął silnie oddziaływać na to środowisko). Do końca 1979 trwały rozmowy w sprawie przystąpienia RMP do KPN, ale ostatecznie nic z tego nie wyszło.
          Leszek Moczulski przygotowując się do nieuchronnych odsiadek po utworzeniu KPN z dnia na dzień rzucił palenie (a palił dwie paczki papierosów dziennie).
          Aby sprawdzić reakcję SB na utworzenie jawnej partii niepodległościowej 9 sierpnia 1979 zorganizowano spotkanie w Lublinie (w mieszkaniu uczestnika Ruchu Zdzisława Jamrożka) w taki sposób, aby SB się o nim dowiedziała, mogła zatrzymać przed miastem Moczulskiego i Szeremietiewa (wypuszczono ich w nocy po spotkaniu) i przejąć Statut KPN, Deklarację Ideową i Akt Założycielski, które mieli przy sobie (planowane spotkanie odbyło się, bo SB nie wiedziała, że będzie trzeci prelegent z Warszawy - Stański). W tym czasie (sierpień 1979) nie ukrywano już przed SB zamiaru utworzenia partii politycznej.
          Na datę utworzenia KPN wybrano 1 września, gdyż wtedy w Londynie odbywał się Zjazd Łączności z Walczącym Krajem. Poinformowano Jerzego Zalewskiego z piłsudczykowskiej Ligi Niepodległości Polski w Londynie, że otrzyma sygnał z kraju, czy udało się proklamować KPN. 1 września dwie osoby, niezależnie od siebie miały z niewykorzystywanych nigdy w celach politycznych telefonów zadzwonić do londyńskiego Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego (POSK), w którym odbywał się zjazd i odtworzyć z magnetofonu nagranie krótkiego wystąpienia Moczulskiego. Gdyby żadnej z tych osób nie udało się dodzwonić do Londynu, to informację o utworzeniu KPN miał podać 1 września w Londynie Maciej Pstrąg-Bieleński, a gdyby nie zdążył dojechać do Londynu - Franciszek Wilk. Osobą, której udało się jako pierwszej przekazać tę informację na Zachód była Matylda Sobieska. 2 września informację o utworzeniu KPN podała prasa brytyjska.
          Ponieważ SB znała planowaną datę utworzenia KPN i znała nazwiska jej organizatorów, więc przed mszą 1 września 1979 w katedrze św. Jana aresztowano większość znanych SB osób. Moczulski, Szeremietiew, Jandziszak i Koleśnik zostali zatrzymani 31 sierpnia w mieszkaniu Moczulskiego (Moczulski i Szeremietiew trafili do aresztu, a w ich mieszkaniach przeprowadzono rewizje, pozostałych zwolniono). W tym samym czasie zatrzymano także Wojciecha Ziembińskiego i Adama Wojciechowskiego. 1 września w mieszkaniu Moczulskiego na Jaracza od rana zorganizowano "kocioł", do którego wpadło kolejnych 12 osób: Stański, Wanda Chylicka i Apolinary Wilk z Warszawy, Wojciech Szostak z Łodzi, Stanisław Palczewski i Stefan Dropiowski z Krakowa, Zdzisław Jamrożek i Stefan Kucharzewski z Lublina, Zdzisław Pałuszyński ze Swidnika, Stanisław Januszewski z Wrocławia, Ryszard Nowak ze Szczecina, Michał Niesyn ze wsi Jaszczów, gmina Milejów, województw lubelskie. Wszyscy oni, za wyjątkiem Jamrożka (z uwagi na stan zdrowia) i Niesyna (z uwagi na podeszły wiek) przewieziono do Pałacu Mostowskich i zwolniono dopiero wieczorem. Jamrożka i Niesyna wsadzono do pociągów i odesłano do domów. W mieszkaniach Stańskiego i Wilka przeprowadzono rewizje.
          Nieoczekiwane dla SB akt utworzenia KPN przy Grobie Nieznanego Żołnierza odczytała Nina Milewska z Gdańska, która tydzień przed 1 września ukryła się w Warszawie, a po mszy wmieszała w tłum, który przemaszerował po mszy w katedrze na Plac Zwycięstwa. Miała ona ukrytą po ubraniem biało-czerwoną flagę z napisem "Konfederacja Polski Niepodległej", którą rozwinięto na Placu Zwycięstwa. Świadkami proklamowania KPN byli uczestnicy manifestacji po mszy w katedrze, m.in. Kazimierz Świtoń, ks. Stanisław Małkowski, Jan Dworak, Władysław Siła-Nowicki oraz - paradoksalnie - członkowie KOR-u, w tym: Antoni Macierewicz, Piotr Naimski, Emil Morgiewicz, Mirosław Chojecki, Urszula Doroszewska i Adam Michnik.
          1 września w nocy wszyscy zatrzymani członkowie-założyciele KPN zostali wypuszczeni z milicyjnych aresztów i spotkali się w mieszkaniu Moczulskiego na Jaracza, gdzie odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Politycznej KPN. Ciągle spływały informacje o nazwiskach osób, które przed końcem 1 września przystąpiły do KPN jako jej członkowie-założyciele, stąd ostateczna ich liczba wzrosła z 35 do 50 osób. Przykładowo 1 września w nocy w mieszkaniu Moczulskiego zgłosił akces do KPN-u syn płk. Szostaka - Wojciech (wcześniej zrobił to także syn Ludwika Muzyczki - Michał). Byli też tacy, którzy żądali wycofania swojego nazwiska (np. Wanda Chylicka). Z działalności w KPN wycofała się także Matylda Sobiecka, która wkrótce została zmuszona do podpisania zobowiązania współpracy z SB. Niektóre osoby widniały pod Aktem Konfederacji pod pseudonimami (np. Andrzej Szomański był podpisany jako "Zdzisław Kutnowski", Zygmunt Goławski - jako "Zygmunt Marowski" a Stefan Kurowski - jako "Krzysztof Ostaniec").
          Nie wszyscy członkowie-założyciele KPN byli jednakowo ważni. Byli w tej grupie ludzie później głęboko zaangażowani w działalność Konfederacji (a wcześniej w przygotowania do jej utworzenia). Były tam też osoby mniej lub bardziej przypadkowe. Często podaje się informacje o tym, że 12 osób spośród członków-założycieli było rejestrowanych przez SB jako TW. Były to osoby głównie z tej ostatniej grupy, które w ciągu kilku miesięcy wykruszyły się i nie działały aktywnie w Konfederacji. Były to głównie osoby wywodzące się z Ruchu Obrony, który - z uwagi na swoją jawną działalność - był intensywnie inwigilowany przez SB.
          3 września w mieszkaniu M. Zytkiewicz zorganizowano konferencję prasową, na którą przybyli przedstawiciele zachodnich agencji. W czasie konferencji Moczulski poinformował przybyłych o utworzeniu KPN i odpowiadał na pytania.
          Jednocześnie z utworzeniem KPN utworzono za granicą pierwsze biura KPN: w Lundzie (Szwecja), którym kierował Tomasz Strzyżewski i w Oslo (Norwegia), którym kierował Władysław Gauza. Ponadto oficjalnym przedstawicielem KPN za granicą był Maciej Pstrąg-Bieleński. Stopniowo liczba osób zaangażowanych za granicą w działalność KPN rosła.
          17 września 1979 Rada Polityczna KPN podjęła pierwszą rezolucję - w sprawie napaści ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku .
          21 października 1979 Rada Polityczna podzieliła terytorium kraju na cztery obszary: Centralny ( Warszawa ), południowy ( Kraków ), zachodni ( Wrocław ) i północny ( Szczecin ). Poza tymi czterema ośrodkami KPN podjęła (lub próbowała podjąć) jeszcze działalność: w Toruniu , w Łodzi , w Opolu , w Lublinie i w Przemyślu . W Gdańsku działała Nina Milewska, ale z uwagi na nadzieje, że RMP przystąpi do KPN-u nie budowano tutaj struktur Konfederacji.
          W styczniu 1980 Rada Polityczna podjęła kolejną rezolucję - tym razem w sprawie emigracji .
          Pierwszą dużą akcją polityczną KPN-u była próba wystawienia własnych kandydatów na posłów w wyborach do Sejmu w marcu 1980. Między 21 a 25 lutego usiłowano zarejestrować w 4 miastach 8 kandydatów KPN: w Warszawie, w Krakowie (po dwie osoby), w Katowicach (jedną osoba) i Lublinie (3 osoby). Celem tej inicjatywy było zaakcentowanie legalizmu KPN oraz jej podmiotowości. W związku z tym opracowano Platformę wyborczą KPN , która zawierała program partii. Władze PRL nie zezwoliły na rejestrację niezależnych kandydatów, a SB odpowiedziała represjami: w Krakowie rozbito przygotowane spotkanie przedwyborcze, trzykrotnie uniemożliwiono konferencje prasowe w mieszkaniu Moczulskiego, dokonano ok. 150 zatrzymań działaczy KPN na 48 godzin, Romana Kściuczka z Katowic pobito i skazano na trzy miesiące aresztu, Zdzisławowi Jamrożkowi, Stanisławowi Franczakowi i Januszowi Piotrowskiemu z Lublina - uzbrojona bojówka groziła śmiercią a Krzysztofa Gąsiorowskiego z Krakowa zwolniono z pracy. W tej sytuacji KPN wezwała do bojkotu wyborów z 23 marca 1980 lub do skreślania wszystkich kandydatów i wrzucania do urn kartek z napisem KPN.
          W kwietniu 1980 wypadała 40 rocznica Zbrodni Katyńskiej. Działacze KPN w Krakowie i Warszawie byli zaangażowani w działania mające na celu upamiętnienie Ofiar tej Zbrodni. Kolportowano opracowanie "Katyń" Zielińskiego wydane przez SIPN . W Krakowie już w 1978 powstał Instytut Katyński. W kwietniu 1980 w Warszawie, Krakowie, Lublinie, Przemyślu, Szczecinie i Toruniu działacze KPN podjęli próby uczczenia tej rocznicy, co spotkało się ze zdecydowanym przeciwdziałaniem SB. W maju 1980 Rada Polityczna wydała w tej sprawie oświadczenie .
          W kwietniu 1980 Rada Polityczna KPN podjęła uchwałę o prawie Ukrainy do niepodległego bytu .
          
26 lipca 1980 w prywatnym domu w Lądku Zdroju odbył się I Kongres KPN. W trakcie Kongresu doszło do interwencji MO (50 umundurowanych funkcjonariuszy) i SB (kilka radiowozów i samochodów osobowych). 20 uczestników Kongresu zostało zatrzymanych. Ponieważ nie mieścili się w areszcie, umieszczono ich w milicyjnej świetlicy, gdzie kontynuowali obrady do czasu, aż rozwieziono ich do okolicznych aresztów lub zwolniono. 12 zwolnionych osób dotarło do rezerwowego miejsca obrad w Sudetach i wznowiło obrady. Najważniejsze uchwały I Kongresu dotyczyły przyjęcia tymczasowego statutu oraz przedłużenia kadencji wybranych wcześniej władz statutowych. Leszek Moczulski został Przewodniczącym Rady Politycznej KPN.
          W sierpniu 1980 r. mijał rok od założenia KPN. Był to czas tworzenia ram organizacyjnych.
          W ciągu tego roku spora część z grona 50 osób, które podpisały się pod Aktem Założycielskim była już poza Konfederacją. W ich miejsce przyszli nowi. Bilans był na plusie, tzn. KPN przetrwała pierwszy rok działalności, a jej liczebność po roku wzrosła.
          SB - mimo wysiłków - nie udało się sparaliżować wydawania centralnych, ogólnopolskich pism KPN (choć ukazywały się one nieregularnie, a SB udawało się przejmować część ich nakładów): " Drogi" (w okresie 1 września 1979 - 31 sierpnia 1980 ukazały się 2 numery tego pisma) oraz " Gazety Polskiej" (w analogicznym okresie ukazało się 9 numerów tego pisma). Poligrafia miała kluczowe znaczenie, bowiem RWE konsekwentnie stosowało wobec KPN blokadę informacyjną.

         
***

          Z Obszaru Centralnego pod aktem założycielskim podpisanych było najwięcej osób, bo niemal połowa - dokładnie 24 osoby (11 z Warszawy - najwięcej ze wszystkich miast Polski, 5 z Lublina, 3 z Siedlec, 2 z Łodzi, po 1 ze Świdnika oraz ze wsi: Jaszczów i Milejów). Z tego licznego grona aktywną działalność w Konfederacji prowadziła mniejszość - 10 osób. Z Warszawy byli to: Leszek Moczulski, Andrzej Szomański, Tadeusz Stański (szef Obszaru) oraz Stefan Kurowski (ten ostatni - gdy idzie o działalność analityczną i publicystyczną); z Lublina - 4 osoby: niepełnosprawny Zdzisław Jamrożek (szef okręgu) oraz Teodor Dąbrowski, Stefan Kucharzewski i Stanisław Franczak (rolnik), z Siedlec - 2 osoby: Zygmunt Goławski i Ryszard Piekart. Pozostali byli mniej aktywni albo się wykruszyli.
          Doszli jednak nowi, z których niektórzy byli bardzo aktywni. Szefem okręgu warszawskiego został Henryk Szostakowski, a młodzieżowe struktury KPN prowadził - kojarzony dzisiaj z Radiem Maryja - Stanisław Krajski, zaś zmarły w Katastrofie Smoleńskiej Stefan Melak (i jego dwaj bracia) prowadzili Krąg Pamięci Narodowej i Komitet Katyński. Z ważnych osób należałoby jeszcze wymienić: ks. Wacława Karłowicza, "Lolka" Perłowskiego i Zdzisława Kędzierskiego z Warszawy, Janusza Piotrowskiego oraz Piotra Opozdę z Lublina (a w zasadzie całą grupę Opozdy - Wolny Związek Ojczyźniany, która jako grupa skonfederowana przystąpiła do KPN), a z Siedlec: trzech synów Zygmunta Goławskiego (Andrzeja, Krzysztofa i Zygmunta -juniora) oraz Jana Mizikowskiego (późniejszego szef KPN w Siedlcach i Białej Podlaskiej).
          Największą porażką organizacyjną w tym Obszarze był brak struktur KPN w Łodzi (mimo, że z tego miasta było dwóch członków założycieli: Wojciech Szostak i Teresa Orłowska; w Łodzi mieszkali także zasłużeni nestorzy: Józef Szostak oraz Andrzej Ostoja Owsiany).
          Sukces organizacyjny Obszaru Centralnego to zasługa jego liderów: Leszka Moczulskiego, Andrzeja Szomańskiego, Tadeusza Stańskiego (szefa Obszaru), Henryka Szostakowskiego (szefa okręgu warszawskiego) oraz Zdzisława Jamrożka (szefa okręgu lubelskiego).

***

          Drugim obszarem KPN pod względem siły był Obszar Południowy, z tym, że jego członkowie koncentrowali się w stolicy tego obszaru - Krakowie. Z całego obszaru było 13 osób podpisanych pod Aktem Założycielskim, z czego aż 9 z Krakowa, 2 z Katowic, po 1 ze Skawiny i z Nowego Sącza. Z grupy krakowsko-skawińskiej na wiosnę 1980 r. wycofała się połowa (5 osób): Stanisław Dropiowski, Adam Macedoński, Mieczysław Majdzik (wraz z synem Ryszardem), Michał Muzyczka i Stanisław Tor.
          Oczywiście nie oznacza to, że krakowska Konfederacja latem 1980 r. składała się z 5 pozostałych członków założycieli, gdyż równocześnie dołączyły nowe osoby, w tym tak wartościowe i zasłużone później dla Konfederacji jak: Zygmunt Łenyk, Radosław Huget czy Michał Żurek. Młodzieży było więcej: Bożena Huget (siostra Radosława), Andrzej Fischer i jego siostra - Anna, Bogdan Długogórski, Sylwester Jasik, Kazimierz Krauze, Antoni Piekałkiewicz, Tomasz Baranek, jego siostra - Anna i jego ojciec - Stanisław. Ci z założycieli, którzy pozostali w KPN stanowili jednak twarde jądro krakowskich struktur, nadając ton Kierownictwu Akcji Bieżącej Obszaru Południowego: Stanisław Palczewski (przewodniczący), Krzysztof Gąsiorowski, Romana Kahl-Stachniewicz, Krzysztof Bzdyl (piąty - Ryszard Zieliński był nieco na uboczu). W skład KAB-u Obszaru wchodzili także wspomniani już: Łenyk i Żurek.
          Sukcesem organizacyjnym tego obszaru było wydawanie lokalnego pisma - " Opinii Krakowskiej" (w pierwszym roku działalności KPN ukazało się 5 numerów tego pisma, z czego jeden podwójny). Obszar południowy był jedynym obszarem, który wydawał przed Sierpniem własne pismo.
          Porażką organizacyjną liderów tego obszaru (przede wszystkim - Krzysztofa Gąsiorowskiego, którego latem 1980 zastąpił Stanisław Palczewski) była brak struktur KPN poza Krakowem.
          Przede wszystkim nie udało się takich struktur zbudować na Górnym Śląsku (mimo, że działało tam 2 członków założycieli), co było głownie wynikiem represji ze strony władz (jeden z tej dwójki - Roman Kściuczek - po zgłoszeniu jego kandydatury w marcowych wyborach do Sejmu został pobity i skazany na 3 miesiące aresztu).
Nie udało się zbudować takich struktur KPN w Przemyślu (mimo wysiłków Jana Ekierta, związanego wcześniej z Ruchem Obrony).
          Nie powstała także struktura KPN w Nowym Sączu (mimo, że jeden z członków-założycieli pochodził z tego miasta).

***

          Z Obszaru Zachodniego (którego stolicą był Wrocław) pod Aktem Założycielskim podpisanych było 7 osób (3 z Wrocławia, po 1: z Poznania, z Legnicy, z Leszna i 1 rolnik), z czego aktywną działalność prowadziła zaledwie 1 osoba - Tadeusz Jandziszak we Wrocławia (szef Obszaru). Maciej Pstrąg-Bieleński z Poznania od września 1979 r. przebywał za granicą (w RFN) a Romuald Szeremietiew (który formalnie był z Leszna, faktycznie mieszkał w Warszawie). Na aktywność niepełnosprawnego Zygmunta Urbana z Legnicy duży wpływ miały represje: już w sierpniu 1979 r. został zwolniono z pracy a w grudniu 1979 r. - aresztowany (do lutego 1980). Pozostali dwaj założyciele z Wrocławia, wywodzący się z Ruchu Obrony, nie byli aktywni. Niewiele wiadomo o nowych członkach KPN-u we Wrocławiu i wypada uznać, że strukr KPN w tym mieście de facto nie było.
          Aktywna grupa KPN powstała za to w Jeleniej Górze. Byli to m.in.: Chrystoforosz Tulasz, Zbigniew Hir i Zbigniew Ćwikła.
          W Gorzowie Wielkopolski nieudaną próbę utworzenia KPN podjęła grupa działaczy PAX utrzymujących kontakty z Romualdem Szeremietiewem (Wojciech Szczepanowski, Jerzy Sikora). Marek Jurek.
          Na Śląsku Opolskim struktury KPN tworzył w 1980 (jeszcze przed Sierpniem) Kazimierz Klucznik - bez powodzenia. Natomiast mieszkający tutaj mjr Makush-Woronin (konspiracyjny członek KPN, pozostający w bliskich relacjach z Leszkiem Moczulskim) nie prowadził w tym czasie działalności organizacyjnej na tym terenie.
          W Poznaniu, gdzie mieszkało kilka osób współpracujących z Leszkiem Moczulskim w ramach Ruchu Obrony (w tym Restytut Staniewicz z nn) struktury KPN przed Sierpniem nie powstały.

***

          Siedzibą Obszaru Północnego był Szczecina. Z tego miasta pod Aktem Założycielskim podpisanych było 6 osób (5 ze Szczecina, 1 z Gdańska), z czego aż trzy osoby były rejestrowane jako tajni współpracownicy SB (w tym Ryszard Nowak - szef Obszaru). Pozostali szczecinianie to: Jerzy Sychut i Radzimierz Nowakowski, który wkrótce wycofał się z działalności oraz Nina Milewska z Gdańska. Silna rola agentury SB na tym terenie spowodowała, że nowych działaczy i współpracowników nie było wielu. Byli to: Tadeusz Lichota (współpracownik Edmunda Bałuki) a wśród młodzieży szkolnej i studenckiej - Artur Kubicki. Do kolporterów wydawnictw KPN należał także Marek Grzegorzewski. Ze szczecińską Konfederacją współpracował także Wiesław Parchimowicz związany z RMP.
W Gdańsku struktury Konfederacji praktycznie nie powstały, gdyż (nawet już po powstaniu KPN) ciągle liczono na to, że Ruch Młodej Polski przystąpi do KPN jako grupa skonfederowana (o tym, że tak się nie stało zdecydował jeden głos).
          W Toruniu (w którym po 1989 r. mamy prawdziwy "wysyp" osób deklarujących swój patriotyzm - większość z nich to osoby, które już przed Sierpniem były dorosłe) aż dwie grupy usiłowały utworzyć struktury Konfederacji - bezskutecznie.

***

          Sytuację w KPN u progu Sierpnia możemy więc określić w sposób następujący: w stosunku do możliwości zrobiono bardzo dużo (KPN powstała, przetrwała zaostrzenie represji w pierwszej połowie 1980 r. i przynajmniej w trzech dużych miastach - w Warszawie, Krakowie i Lublinie - była liczącą się siłą opozycyjną, wydawała trzy pisma drugiego obiegu, których redakcje działały jawnie); w stosunku do potrzeb - zrobiono za mało (praktycznie nie było struktur na północy i na zachodzie i - patrząc z dzisiejszej perspektywy - można było mieć uzasadnione obawy, czy grupa przetrwa kilkunastomiesięczny Karnawał Solidarności i czy nie rozmyje się w 10-milionowym Związku).